گروه فرهنگ و هنر مشرق - روزهای آخر طرح پاییزه کتاب را طی می‌کنیم. این طرح از 24 آبان ماه و همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی آغاز شد و تا 24 آذرماه ادامه دارد. ۷۰۸ کتابفروشی از ۳۱ استان کشور در طرح«پاییزه کتاب» مشارکت کرده‌اند که از این تعداد ۴۹۴کتابفروشی از مرکز استان و ۱۴۴ کتابفروشی از شهرستان عضو طرح شده‌اند.
استان تهران با ۱۵۲ کتابفروشی، استان قم با ۱۰۲ کتابفروشی، اصفهان با ۸۴ کتابفروشی و خراسان رضوی با ۶۶ کتابفروشی بیشترین مشارکت را از آن خود کرده‌اند. در این طرح سقف تخفیف برای هر کتابفروشی حداقل 20 میلیون ریال و سقف مجاز خرید برای هر خریدار حداکثر 1 میلیون ریال است. خریدار می‌تواند در چند نوبت و از چند کتابفروشی، کتاب‌های عمومی را با 20 درصد تخفیف و کتاب‌های کودک و نوجوان را با 25 درصد تخفیف از کتابفروشی‌های عضو طرح «پاییزه کتاب» خریداری کند.
مسکن است
یکی از ناشران که تمایلی به ذکر نامش نداشت درباره این طرح گفت: ببینید این طرح از این حیث که هیجانی در فروش کتاب راه می‌اندازد فی نفسه خوب است. اما اگر بخواهد همیشگی باشد خیلی جالب نیست. در واقع مخاطب منتظر می‌ماند و کتاب نمی‌خرد تا مثلاً دو ماه دیگر در طرح زمستانی، کتاب بخرد.
عدم نظارت
آقای میثم رشیدی مهرآبادی، یکی از فعالان حوزه رسانه و فرهنگ نیز با انتقاد از نبود نظارت بر این طرح گفت: به نظرم باید طرح پاییزه در کتابفروشی‌هایی که خودشان انتشارات نیستند اجرا بشود. با این شکل برای آن کتابفروشی همه کتاب‌ها یک جایگاه پیدا می‌کنند. در واقع برای کتابفروشی فرقی نکند که چه کتابی را می‌فروشد. نکته بعدی این است که این طرح باید در کتابفروشی‌هایی اجرا شود که در طول سال مشتری کمتری دارند نه اینکه به راحتی بین کتابفروشی‌هایی برگزار شود که در طول سال مشتری خود را دارند. در واقع این طرح به رونق بیشتر کتابفروشی‌هایی که مشتری کمتری دارند کمک کند نه این که مشتریان زیاد را زیادتر کند.
متخلفانی که اعلام نمی‌شوند
در تماس با سامانه پشتیبانی طرح پاییزه، در مورد وجود تخلف از سوی برخی کتابفروشی ها به قطعیت رسیدیم و مسوول مربوط وجود تخلفاتی مانند وارد کردن شماره موبایل غیرواقعی، فروش کتاب‌های کمک آموزشی و موارد مشابه دیگر را تأیید کرد. به گزارش خبرنگار «صبح‌نو» تعداد و اسامی متخلفان در ضمن گزارشی به خانه کتاب اعلام شده است. به همین منظور برای آگاهی از تعداد و اسامی ناشران متخلف، سراغ خانه کتاب رفتیم.
رقم پایین
انتقاد دیگر برخی از کتابفروشی ها و مردم، سقف خرید پایین این طرح است. برخی با توجه به قیمت بالای کتاب‌ها، رقم 100هزارتومان را مناسب نمی‌دانند و خواستار افزایش این عدد هستند.
البته فرازمند ادامه داد: با اجرای طرح «پاییزه کتاب» جریانی شکل گرفت و همه با شور و ذوق به سمت کتاب آمدند. در سال‌های اخیر به دلایل گوناگون با ریزش مخاطب کتاب روبه‌رو بودیم اما با اجرای این طرح به عنوان یک محرک قوی، کتابخوانان دوباره به سمت کتاب آمدند.
در کنار همه نکات مثبتی که طرح پاییزه دارد قطعاً با توجه به جوان بودنش ایراداتی نیز دارد. آیا خروجی این طرح می‌تواند منجر به افزایش سرانه مطالعه شود؟ آیا تنها مشکل نخواندن کتاب در کشور ما، قیمت بالایش است؟ اینکه یارانه کتاب به دست مردم داده می‌شود اقدام خوبی است، اما آیا تحلیل بعد از خرید هم وجود دارد؟ رسانه‌ها و جوسازی‌ها چقدر به پرفروش شدن کتاب‌ها کمک می‌کنند؟ انتشاراتی که کتابفروشی هم دارد می‌تواند همه کتاب‌هایش را به یک چشم ببیند؟ این‌ها سؤالاتی اند که امیدواریم در جلسه با آقای جلیسه پاسخشان را پیدا کنیم.
*«صبح‌نو»
